کێ ناڵێت ئەوانەی هەڕەمەکانی میسریان دروست کردوە، لەسەر دەستی تیم و ئەندازیارێکی دێرینی “سلێمانیی پێش زایینی”نەبوە و بە هەر هۆکارێك بوبێت، دڵی رەنجاوە و بەرەو ئەوێ نیشتمانی بەجێهێشتوە؟. یا ئەوەتا زانایەکی میسریی دۆستی کورد، رێی کەوتۆتە ئەو بنارە و لەسەر شێوەی گردەکانی شار، لاسایی ئەو سروشتە جوانەی کردۆتەوە. بۆ نا؟. ئەوەش هەر وەك باخچە هەڵواسراوەکانی بابل وایە؟. هەر کامێک و هەرچۆنێک بێت، خودای تاک و تەنیا هەر ئەو ریزە گردەی لەسەر گۆی زەوی و لە سلێمانی دروست کردوە، دەکرێت مرۆڤەکانی یەکتاپەرستی دڵ و دەرون و چاویان هەر لەسەر جوانییەکانی بوبێت و کت و مت لەو بیابانە دورە دەستەی "وەڵاتی فوڕات"، دوبارە لەسەر روباری نیل دروستیان کردبێتەوە؟.

بەو پێیەی یەکەمجار "هەڕەمەکانی میسر"م بە وێنە، پێش گردەکانی بناری گۆیژە بینیوە، ئەوە پێمان دەڵێت: ئێمە هێشتا چ وەبەرهێنانێکمان لە جوانی و سروشتی کوردستان نەک وەکو پێویست، بەڵکو هەر نەکردوە. ئەگەر وانیە دەبو لە پەڕتوکەکانی سەرەتایی و لە پلان و ستراتیژی دەوڵەت"پێش راپەڕین و دوای راپەڕین"یش، ئەو جوانیە ببوایە جێی سەرنج؟.

دەبێ ئەوە بڵێم: بەش بە خودی خۆم ساڵی ١٩٩٦ کە بۆ یەکەمجار پێم کەوتە سەر خاکی جوانی سلێمانی، تاوەکو ساڵانی دو هەزار درکم بەو جوانیە سروشتیەی گردەکان نەکردبو.

ساڵی ٢٠٠٦ لە چوارچێوەی بڕیاری دامەزراندنی "کەناڵی ئاسمانی گەلی کوردستان"، ئەرکی سەرپەرشتی بەشی هەواڵی ئەو تەلەفزیۆنەم پێ سپێردرا کە ئەو کات لە سەر شاخی ئەزمەڕ بو.

رۆژانە لەکاتی سەرکەوتن و هاتنەخوارەوە، لە زستانی سەخت و بەهاری دڵگیر، پاییز و هاوین، هەستم بە جوانییەکی لەرادەبەدەری گیانی و دەرونی دەکرد بە بینینی ئەزمەڕ و بە تایبەتیش ئەو گردانە. هەر زو وێنەی ئەو گردە جوانانە لەیادەوەریم دا چەسپا.

لەساڵی (٢٠٠٩ تا ٢٠١٧)لە میسر جێگیر بوم و بە یادی ئەو گردانەوە نزیکەی پانزە جار لە کات و ساتی جیاوازدا سەردانی هەڕەمەکانم کرد، کە دەهاتمەوە کوردستان و سلێمانیش، دڵم بۆ ئەو جوانییە هەر لێی دەدا.

هەر لە میسر "پێش ئەوەی بگەڕێمەوە" بڕیاری کۆمەڵێک پڕۆژەی کەڵەکەبوم لەگەڵ خۆدا گەنگەشە کرد و لەوێوە و لە ساڵی ٢٠١٦ دا "مانیفێستۆی گێڕانەوەی شکۆی تاك و وەبەرهێنانی ژیاندۆستی"م بە دور و درێژی لە فێسبوک بڵاوکردەوە.

لەگەڵ هاتنەوەم دا هەگبەم پڕ بو لە پڕۆژە، لە دەرگای زۆر سەرمایەگوزار و کەسایەتییەکانمدا، هاوڕێی زۆر باشم بونە پشت و پەناو دەستم پێکرد.

ئەوەی مەبەستمە لە کۆتاییدا بە کورتی تیشکی بخەمە سەر و هۆکاری بڵاوکردنەوەی ئەو بابەتەیشە لەهەمان کاتدا، ئەو دیدارە بو لەگەڵ بەڕێز کاک شێخ فاخر بەڕێوەبەری جێبەجێکاری گروپی کۆمانیاکانی قەیوان لە ١٤-٨-٢٠٢١ کە داوای سپۆنسەری خولی دوەمی رۆژی سینەمای کوردی-م پێشکەش کرد لەگەڵ دو پڕۆژەی تر کە وەبەرهێنان بو لە کەرتی سینەما و دراما و پڕۆژەی موتربەکرای سینەما وگەشتیاریی ئەوەی بە کۆماری ژیاندۆستی ناساندومە.

کاک شێخ فاخر بە وردی گوێی لێگرتم، بە سەرنج و رامانی تیژ و وردەوە وشەکانی دەکردە وێنە"خۆی وتی"، لە کۆتاییدا وتی: زۆر سەرسام بوم بە تاوەرەکەی یڵماز گونەی. ئەوەشی وت: دەتوانم ئێستا بڕیار بدەم دەست پێبکەین، بەڵام هەر شتێك روبدات هاوکارانم دەڵێن ئەها بڕیاری تاک لایەنەت دا، بۆیە لە پانزە رۆژێکی تر دادەنیشینەوە و لەگەڵ ئەوانیش تاوتوێی دەکەم.

منیش ئەوە لەسینەماکار ئوستاز"عەلی بەدرخان"فێربوبوم کە روبەڕو لەگەڵ هەر بەرهەمهێنێک یان سەرمایەگوزارێك دانیشتیت، بەیەک پڕۆژە مەچوە دیدارەکەوە"هەڵبەت ئەوە چیرۆکێکی من و ئەو بو لەبارەی سیناریۆ"وە. خۆشبەختانە بە سێ پڕۆژەوە چومە دیدارەکەوە، بەڵام کە وتی دادەنیشینەوە و رەزامەندیشی لەسەر سپۆنسەری "رۆژی سینەمای کوردی - ٢٠٢١ "دا، وتم با ئەو پڕۆژەیەش باس بکەم کە هێشتا دیزاینم نەکردبو، ئەویش پڕۆژەی گردەکانی دامێنی ئەزمەڕ بو.

باسی چوار دانە گردم کرد بەو بەش و شێوەیەی لەم دیزاینە سەرەتاییەدا دامناوە، ئەویشی یەکجار بەدڵ بو، راستییەکەی هەر ئەوکات پەشیمان بوم کە باسم کرد، چون تاکە پڕۆژەم بو کە هێشتا چاپم نەکردبو، یەکەم پڕۆژەش بو بەداخەوە کە وا خەریکە جێبەجێ دەکرێت، بەڵام بەوشێوەیە نا کە من دامڕشتبو، ببێتە شوێنێکی گەشتیاری و سینەمایی و ساڵانە بە ملیۆنان گەشتیار کەمەندکێش بکات و بە دەیان و سەدان ملیۆن دۆلار بۆ سلێمانی و کوردستان و عیراقیش دەستەبەر بکات.

ئەوەی من هەرگیز بیرم لێی نەکردبۆوە ئەوەبو ئەو شوێنە ستراتیژییە بکرێتە شوێنی نیشتەجێبون؟.

لەو باوەڕەشدا نەبوم وەدەنگ بێم، لەبەر ئەوەنا بێ هیوا بوبێتم لە پڕۆژەکەم، بەڵکو پێموانەبو ئەو گردانەی خودای جوانی تەنها بە سلێمانی بەخشیوە بۆ تایبەتی بەکار بێت نەك ئەوەی من بۆ قازانجی گشتی باسم کرد و ئیشم تێیدا کردبو.

لێرەدا بەشێکی ئەو پڕۆژەیە بڵاو دەکەمەوە و لە رۆژانی داهاتودا بە گرنگی دەزانم لەسەر ئەو پڕۆژەیە و خەمە گەورەکەی هونەرمەندانیش لە پرێس کۆنفڕانسێکدا قسەی ناو دڵی خۆمان بکەین کە بۆچی نە حکومەتی هەرێم و نە تاقە حزبێكی دەستڕۆیشتوی کوردستان گوێمان لێ ناگرن و ئەو مافەمان پێ نادەن وەک هونەرمەند و هاوڵاتی کە بە پلانی ستراتیژیی خۆمان چەندین پڕۆژەمان نوسیوە و چاپمان کردوە، بەڵام بە قەرزی درێژخایەنیش کە مافی هەر هاوڵاتییەکە بۆ سەرخستنی پڕۆژەکانی، کەچی لامان لێ ناکەنەوە لە کاتێکدا بە پڕۆژەی لەو جۆرە دەتوانرێت داهات و دەرامەت و رەخساندنی هەلیکار و لە هەموشی گرنگتر وەبەرهێنانێکی چۆنایەتی و چەندایەتی لە کەرتی سینەما و درامادا دەستەبەر بکرێت و لە پاڵ کەرتەکانی دیکەی ئاوەدانی، کەرتێکی دیکەی تەواو نوێ ببێتە سەرچاوەی گەشەی ئابوریی کوردستان. خەڵکی حکومەتێکیان هەیە لەبەری حەساونەتەوە، ئێمە لە بەغدا و لە هەولێر دو حکومەتمان هەس کەچی بەو بێ باکییەی ئەوان لەبەرانبەر وەبەرهێنانی بە تایبەت کولتور و فەرهەنگ، گیرمان خواردوە.

لەم نوسینەدا مەبەستم بو جارێ تەنها ئەوە بڵێم: کە سلێمانی و شارەکانی دیکەی کوردستان، پێویستی زۆریان بە گەشەی ئابوری و وەبەرهێنانی کولتور و فەرهەنگی کوردییە، ئەو کەرتە لە باریدا هەیە ژیانێکی دیکە بە کوردستانیان ببەخشێت و لەو هەمو قەیرانانەی هەن و بەردەوام دروست دەکرێن، دەربازیان بکات.

لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەڤانیدا ئەو بابەتە بۆ رای گشتی دەخەینەڕو