لە دوای کەوتنی بەشار ئەسەد و رۆیشتنی ئێران و لاوازبونی ئەجندای روسی، ئیتر کارنامە و پلانی تر هاتنە سەرەوە و بەرژەوەندییەکان تا ئاستێکی زۆر گۆڕانکارییان بەسەردا هات،  دەوڵەتی تورکیا مەبەستیەتی پان و پان سوریا راکێشێتە ناو حەوشەکەی  لەبەرامبەر هەریەک لە وڵاتانی سعودییە و ئیمارات و ئوردن دەیانەوێت سوریا بەرنەوە ناو نیشتیمانی عەرەبی، لە لایەکی ترەوە ئەمەریکا و ئەوروپا دەیانەوێت سورییایەک هەبێ بە یەک ئاست دور بێت لەم بەرانە و هەوڵبدات جۆرێک لە سەروەری و ئازادی هەبێت، ئیسرائیلیش لەو سەرەوە وەستاوە و بە پلانێکی تۆکمە و بەهێز خەریکی داڕشتنەوەی سورییای تازەییە.

لە دوای 8ـى مانگەوە ترافیکی سیاسی بە چڕی دەستیپێکردوە و هەر رۆژە و وەزیرێک خۆی دەکات بە دیمەشقدا، تازە پێهەڵکەوتوانی سیاسییە بێ ئەزمونەکانی سوریاش، توشی جۆرێک لە سەرئێشە و لە خۆباییبون بون، نازانم چۆن لەگەڵ ئەم هەمو ترافیکە دیپلۆماسییە هەڵسوکەوت بکەن. دەیانەوێت دڵنیاییەک بدەن بەهەمو لایەنەکان کە ئەمان دەتوانن بەرژەوەندی و ئەجنداکانیان لەبەرچاو بگرن و بەیەک مەسافە لە هەمویان نزیک دەکەونەوە، بەڵام وڵاتێکی وەکو تورکیا، گاڵتەی بەم سیاسەتە دێت و دەیەوێت بەهەر نرخێک بێت سوریا بخاتە باوەشی خۆیی و سیناریۆی ئێران لەگەڵ عێراق دوبارە بکاتەوە.

پلانی تورکیا لە رۆژی یەکەمەوە هەوڵی بونیادنانی سوریاییەکی ئیسلامی ناوەندی و خاڵی لە کورد و سەربەخۆی بێت و هەرچی سیاسەتی ئابوری و عەسکەری و ئەمنی، دوا قسە لەم وەرگرن، واتا هەر وڵاتێک خوازیاری نزیکبونەوەی هەبێت لە سوریا بە رێگای ئەنقەرەوە پێویستە بگاتە دیمەشق.

وڵاتانی سعودییە و ئەردەن و ئیمارات، بەچڕی کار بۆ گەڕانەوەی سوریا دەکەن بۆ باوەشی کۆمکاری عەرەبی و دەیانەوێت بەهەر جۆرێک بێت دەست بە عەرەببونی سوریایەکی سێکۆلار بگرن، بۆ ئەمەش پلانی وردیان داڕشتوە و دەیانەوێت هەر یارمەتییەکی دارایی و ئاوەدانکردنەوەی سوریا بەم فلتەرە بڕوات، واتا هاوکاری دارایی، لەبەرامبەر گەڕانەوەی سوریا بۆ هێڵی عەرەبی.

ئەوروپا و ئەمەریکا، سیاسەتێکی جیاوازیان گرتوەتەبەر، سیاسەتی سوریایەکی نامەرکەزی و مۆزایک، کە هەمو نەتەوە و گروپێکی ئەنتی بەشدار بن و سوریاییەک بونیادبنرێت کە جارێکی تر رێگە بە دروستبونی دەستەڵاتێکی تۆتالیتاری و تاریک نەدرێ. بۆیە هەڵگرتنی هەرچی ئابڵوقە و سزایەک لەسەر سوریا ئەبێت بەم رێگایە بڕوات، ئەگینا دەرگاکان لەبەردەم دیپلۆماسیەتی سوریای ئیسلامی ناکرێتەوە.

ئیسرائیل پلان و ئەجنداکانی لەناو سوریا تەواو جیاوازن، لە رۆژی یەکەمەوە هەوڵی لەناوبردنی تەواوی چەک و جبەخانەی سوریایدا و نەیویست بەهیچ جۆرێک کات لەدەست بدات و پرۆسەکە دوابخات، هەروەها هێزەکانی بەرەو چیای شێخ و قونێترە و ناوچەکانی جۆلان کشاند و بە ئاشکرا باس لەوە دەکات ئیتر ئەم ناوچانە بەشێکن لە دەستەبەرکردنی ئاسایشی وڵاتەکەی. ئاشکراییە ئیسرائیل سوریایەکی پەرتەوازە و شێواوی دەوێت، هەر ئەمەشە وایکردوە کە لە پشت دروزەکان بێت و نەهێڵێت هێزەکانی هەتەشە بگەنە ئەوێ و لە لایەکی تریش شەڕی راگەیاندنی لەگەڵ تورکیا خەستکردوەتەوە و ناوە ناوەش باس لە ئازایەتی شەرڤانان دەکات.

ئەحمەد شەرع و گروپەکەی لە ناو باڵەخانەی سەرۆکایەتی کۆمار دەیانەوێت ئیدارەی سوریا بدەن، بەڵام رۆژانە بەڕونی دەبین کە بەرژەوەندییە لۆکاڵی و ئیقلیمی و نێودەوڵەتی چۆن بەر یەک دەکەون و چ کێشمە کێشمێک لەسەر سوریای تازە هەیە  کە هەر لایە و لایەکی سوریای گرتوە و رایدەکێشێت. بۆیە گەڕانەوەی سەقامگیری ئارامی و ئاوەدانی لە ماوەی کورتدا جگە لە درۆییەکی گەورە شتێکی تر نییە.