پزیشکێکى پسپۆڕ لە بوارى زانستى ئازار و بێهۆشکارى باس لە چەند هۆکارێک دەکات دەبنە هۆى راچڵەکین و لەزرین لە خەودا و کۆمەڵە رێنماییەکیشى خستوەتەڕو تا لەم حاڵەتانە بەدوربین.

 

تەندروستى:KNNC

 

دکتۆر، هەڤین کەمال، پسپۆڕ لە زانستى ئازار و بێهۆشکارى بڵاویکردوەتەوە؛ لە 70%ـی خەڵک توشی راچڵەکین و لەرزین دەبن لەکاتی خەودا، راچڵەکین و لەرزین لەکاتی خەودا لە ئەنجامی گرژبونی ماسولکەکانەوە رودەدەن بەشێوەیەکی لا ئیرادی کاتێک کەسەکە بێ ئاگایە.

 

ئەو پزیشکە دەڵێت: ئەم حاڵەتانە لە هەمو جەستەدا رودەدات، بەڵام هەندێک جار تەنها قۆڵەکان و قاچ دەگرێتەوە ھەندێک جاریش کەسەکە لەوانەیە دەنگێکی لێوە بێت یان بقیژێنێت، لە هەندێک حاڵەتیشدا کەسەکە لەخەو ھەڵدەستێنێت و  ھەستی کەوتنەخوارەوەى لا دروست دەکات.

 

رونیکردوەتەوە کە زۆرێک لە توێژینەوەکان دەڵێن: ئەم جوڵە و لەرزینە لەئەنجامی خاڵیبونەوەی بارگەی کارەبایە لە دەمارەکاندا، کە بەشێوەی سیگناڵ بۆ مێشک دەڕوات و مێشکیش بە شێوەی جوڵەیەک دەریدەبڕێت .

 

ھەتا ئێستا ھۆکاری  تەواوی ئەم کێشەیە نەزانراوە ، بەڵام ھەندێک تیۆری ھەیە کە دەڵێت: لەوانەیە بەھۆی ئەم ھۆکارانە بێت:

 

- دودڵی و سترێس :
ئەو شێوازی ژیانەی ئەمڕۆکە پیایدا تێپەڕدەبین و پڕە لە سترێس و دڵەڕاوکێی و دوودڵی و ماندویی زۆر، کاریگەریەکی زۆری ھەیە لەسەر کاتی پشودان و خەوتنمان، لەبەرئەوەی سترێس و شڵەژانی باری دەرونی مێشکمان بە ئاگایی دەھێڵێتەوە، کە ئەمەش وا دەکات مێشک سیگناڵی کارەبایی بنێرێت بۆ دەمار و ماسولکەکان، ئەمەش دەبێتە ھۆی راچڵەکین و گرژبون .
- بەکارھێنانی زۆری وریاکەرەوەکان :

 

کافایین و نیکۆتین  کاریگەرییان ھەیە  لەسەر  توانای لەش بۆ خەوتن بە شێوەیەکی سروشتی،  یاخود توانای مانەوە لەخەودا بۆ کاتی پێویست ئەم وریاکەرەوانە وادەکەن  کە مێشکی مرۆڤ پشوی تەواو نەدات و نەچێتە قۆناغی خەوی قوڵەوە .

 

- ئەنجامدانی وەرزش :
رونە وەرزش کاریگەرییەکی باشی لە چالاککردنی لەش  و جەستە هەیە، بەڵام ئەنجامدانی لەکاتێکی دڕەنگی ئێواراندا و  نزیک کاتی خەو، وادەکات جەستە نەتوانێت پشو بدات لە کاتی خەودا، ئەمەش دەبێتە ھۆی راچڵەکین و لەرزین .

 

-ھەندێک خوی خراپی خەوتن :
ھەندێک خوی خراپ پێش خەوتن یاخود لەکاتی خەوتندا ، بۆ نمونە ؛ خەوی ناڕێک و پچڕ پچڕ، دڕەنگ خەوتن، بەکارھێنانی ئامێری زیرەک پێش خەوتن ئەمانە ھەموی ھۆکارن بۆ راچڵەکین لە کاتی خەودا .


چۆن خۆمان بپارێزین ؟
بونى ئەم حاڵەتە مانای ئەوە نییە ئەو کەسە نەخۆشە، بە ھەندێک گۆران لە شێوازی ژیانیدا، دەتوانرێت راچڵەکین و گرژی کەمبکرێتەوە ئەمەش ھەندێک ئامۆژگارییە بۆ کەمکردنەوەی لەرزین و راچڵەکینی کاتی خەو:

 

- دوربکەوە لە کافایین :
بەتایبەت لە کاتی پێش خەودا، کە تەحفیزی مێشک دەکات و وادەکات مرۆڤ بە ئاگا بێت، ھەر بۆیە دەبێت کەمبکرێتەوە بە رێژەیەکی بەرچاو. باشترە ئاو و چا روەکیەکان بخورێت لەو کاتەدا.

 

-  دوربکەوە لەئەنجامدانی وەرزش بەشەو :
وەرزشکردن  کارێکی  بەسودە، بەڵام ئەنجامدانی لە کاتی شەودا و نزیک کاتی خەو، ئەگەری گرژبونی ماسولکەکان زیاد دەکات و ئەمەش راچڵەکین زیاد دەکات لە کاتی خەودا، باشترە وەرزش لە بەیانیان زودا ئەنجامبدرێت و لەژێر تیشکی خۆردا، کە ئەمە وادەکات خاوبونەوەی ماسولکەکان زیاتر بێت لە کاتی پێش خەوداو خەویش قوڵتر بێت .

100 جار خوێندراوەتەوە