پەرلەمانی داهاتوی
کوردستان (دەنگدان لە 20ـی ئۆکتۆبەر) بە حوکمی ئەم خاڵانەی خوارەوە جیاواز دەبێت
لە کۆی ئەو پێکهاتە پەرلەمانیەی لە 33 ساڵی رابردودا لە چەند خولێکدا پێکهات و ماوەکەی
درێژکرایەوە.
هۆکارەکانی جیاوازبونی
ئەم خولەی پەرلەمانی کوردستان:
یەک: هەبونی ئۆپۆزسیۆنێکی
بەهێز لە پەرلەماندا.
پەرلەمانی ئەمساڵ بەلانی
کەمەوە 40 کورسی دەبێتە کورسی هێزە ناڕازییەکانی وڵات، حیزب و جوڵانەوەکانی وەک نەوەی
نوێ، بەرەی گەل، بەرەی هەڵوێست و بزوتنەوەی گۆڕان، هەروەها هەردو حیزبی ئیسلامی کۆمەڵ
و یەکگرتو پێکەوە دەتوانن ببنە بەرەیەکی فراوان و خاوەن پرۆژەی وا کە هەرگیز پارتەکانی دەسەڵات روبەڕوی نەبونەتەوە، هێزە ناڕازییەکانی
کوردستان، هەریەک لە جێی خۆیان، خاوەنی بەرنامە و کەسایەتی دیار و پرۆژەی چاکسازین
و لە مەودای ساڵانی رابردودا بە ئەندازەیەک لە ململانێی شەقام و میدیا و پەرلەمانیدا
قاڵبونەتەوە کە پارتی و یەکێتی، وەک دوو حزبی خاوەن ئەزمونی زیاتر لە چوار دەیە لە
حوکمڕانی شاخ و شار، زەحمەتە بتوانن بە شێوازەکانی جاران ( داخستنی پەرلەمان، هاوپەیمانی
ستراتیژی نهێنی، سەپاندنی زۆرینە هتد) هەژمونی خۆیان بەسەر دەسگای یاساداناندا بسەپێنن.
دو: کاریگەریی لەدەستدانی
نیوەی خاکی کوردستان:
بە هۆی شکستی ریفراندۆمی 2017و لەدەستدانی 50%ـى خاکی کوردستان، سەنگ و قورسایی
هەردو هێزی دەسەڵاتداری کوردستانی تا رادەیەکی زۆر لە ئاستی عێراقی و ئیقلیمی و پەرلەمانیدا
هاتوەتەخوار.
دوای ریفراندۆم و لەدەستدانی
کەرکوک و ناوچەکێشەلەسەرەکان، هەژمونی بەغداد بەسەر کوردستانەوە بەتەواوی زیادی
کردو دەزگاکانی وەک دادگای فیدراڵی و پەرلەمانی ناوەند بە ئاشکرا و بێ سڵەمینەوە سەبارەت
بە سیستمی ئیداری و یاسایی و ئابوری کوردستان دەستوەردان ئەکەن و بواری مانۆڕو گەمەی
سیاسی بۆ حکومەتی هەریم بەتەواوی بەرتەسک کراوەتەوە، ئەم حاڵەتە فەزای پەرلەمان بۆ
دوو حزبی خاوەن دەسەڵاتی پێشو بە تەواوی تەماوی
و گرژ و بەرتەسک دەکات و دەنگیان ئەو دەنگە نابێت کە پێش ریفراندۆم و پیش 16 ئۆکتۆبەر
لە ناو ئەنجومەنی نیشتیمانی هەیانبو.
سێ: قەیران و شکستی
ئابوری سەربەخۆ:
شکستی ئابوری سەربەخۆ
و فروشتنی نەوتی کوردستان بەدەر لە یاسا کارپێکراوەکانی عێراق و بەدەر لە چاودێری
دەزگا پەیوەندیدارەکانی ناوەند و ناوخۆ، دەسەڵاتدارانی حکومەتی هەرێمی خستوەتە دۆخێکەوە
کە تەنانەت خۆیشیان بە تەواوی لێی وەڕز و
هیلاکن.. شکستی «ئابوری سەربەخۆ» بەو میتۆدەی لە « گریبەستی پەنجا ساڵە» ی نهێنی نێوان
بەشێک لە دەسەڵاتدارانی هەرێم و تورکیادا مۆر کراوە، بە ئەندازەیەک قەیرانی متمانەی
لە نیوان خەڵک و حکومەت و هەرێم و ناوەنددا دروستکردوە کە بۆ پەرلەمانتارانی دوو حیزبی
دەسەڵات لە پەرلەمانی 2025 دا ئیجگار قورس دەبێت داکۆکی لە سیاسەت و پرەنسیپەکانی
ئەو جۆرە لە گرێبەست و پیکهاتنە ژێربەژێریە بکەن.
چوار: دۆخی ئابوری و کارگیری وڵات :
هەبونی یەک ملیۆن و 400 هەزار کەسی
موچەخۆر لە کوردستان ( بە ئەندازەی بەریتانیای حەفتا ملیۆنی!) کارێک دەکات کۆی پرۆسەی بەرێوەبردنی وڵات سەرلەنوێ
بخرێتەوەبەر پیاچونەوە و هەردو حیزبی دەسەڵاتدار لە پەرلەمان و دەرەوەیدا بکەونەوە
بەر چەکوچکاریەکی سەخت و بیئامان لە لایەن حیزبە ئۆپۆزسیۆنەکانەوە لە پێناوی سەرلەنوێ
رێکخستنەوەی کۆى ژیانی کارگێڕی وڵات و پاککردنەوەی لیستی موچەخۆران لە کەسانی گەندە
و بیخێر و ناڕەوا.
پێنج: پەیوەندی یەکێتی
و پارتی:
پەیوەندی حیزبی یەکێتی
و پارتی لە سەردەمی ریفراندۆم و 16ـى ئۆکتۆبەری 2017 وە گۆڕانی ریشەیی بەسەردا
هاتوە، ئەم گۆڕانە باڵی کێشا بەسەر کۆی پرۆسەی سیاسی حەوت ساڵی رابردو و هەڵمەتی هەڵبژاردندا،
پەیوەندییەکانی ئەم دو حیزبە هاوپەیمانە تەنها لەو کاتەدا ئاسایی و دۆستانەیە کە مەترسی
جددی حیزبە ئۆپۆزیسیۆنەکان یاخود ئەگەری مەترسی
راپەرین و نارەزایەتی جەماوەری فراوان لەئارادا بێت، بەدەر لەو دو حاڵەتە، بەتایبەت
دوای کۆچی مام جەلال، پەیوەندی ئەم دوو هێزە هەرگیز ناچێتەوە دۆخی جاران و سەردەمی
پێش رفراندۆم... لەو سۆنگەیەوە و هەروەها بە هۆکاری تری ئیقلیمی و جیهانی ( پەیوەندی
هەرکام لەو دوو حیزبە بە ئێران و تورکیاوە) ئەگەری زۆر هەیە پەرلەمانی داهاتو شایەتی
جۆرێک لە « نیگەرانی» و تەنانەت « فەوزا» ی متمانە بێت لە نێوان هەردو هێزی کلاسیکی
دەسەڵاتدا و ئەوەش رێگا خۆش دەکات بۆ پەنابردنی هەرکام لەو دو لایەنە بۆ هاوپەیمانی
و رێککەوتن لەگەڵ هێزە ئۆپۆزسیۆنەکان و سەرەنجام پەسەندکردنی ئەو پرۆژانەی لە
قازانجی کۆی دانیشتوانی کوردستانن .
شەش: ئازادی یان ئاوەدانی؟
یەکێتی و پارتی هەرکامیان
بە جۆرێک دروشمی بنچینەیی خۆیان بە خەڵک ناساندوە: دروشمی بناغەیی پارتی و نوێنەرە
یاساییەکانی هەمیشە بریتی بوە لە "ئاوەدانی"، لە کاتێکا مەشخەڵی سەرەتا و کۆتایی یەکێتی جەختکردنە
لە چەمک و رێزگرتن لە " ئازادی".
سەرباری کۆی سیاسەت و
پراکتیکی چەوت و هەڵە و ناڕاست و پڕ لە گرفتی ستەمکاری و وێرانسازی ینک و پدک، دەشێ
هەرکام لەو دوو حیزبە لە لایەن یەکتر و لەلایەن حیزبە ئۆپۆزسیۆنەکانەوە قۆڵیان
بابدرێت ئاخۆ بەڕاستی و بە کردەوە چیان کردوە بۆ ئازادی و ئاوەدانی؟ ئایا ئەوەی ئیدارەی
پارتی لە زۆنی زەرد(ی جاران) و یەکێتی لە
زۆنی سەوز(ی جاران) ئەنجامیانداوە لە ئاست ئەو داهاتە زۆر و هوشیاریە بێسنورەی خەڵکی
کوردستانە یان قسە و دروشمەکانیان هەر بۆ ریکلام و فریودانی جەماوەر و قایمکردنی دەسەڵاتی ئەبەدی و بنەماڵەیی خۆیانە.
ئۆپۆزسیۆنی داهاتو دەتوانێ
هەر بە دروشمەکانی خۆیان، یەکێتی و پارتی بخاتە ژێر باری لێپرسراوەتیەکی قورس کە زەحمەت
بێت بتوانن بە ئاسانی شانی خۆیان لە ژێریا خاڵی بکەنەوە.
پەرلەمانی داهاتوی
کوردستان بە هەمو لێکدانەوەیەک جیاوازە لەو پێکهاتە پەرلەمانی و یاساییەی 32 ساڵی رابردوی
کوردستان بەخۆیەوە بینیوە.
هیوادارین هەردو گروپی
دەسەڵات و ئۆپۆزسیۆن لە ئەرکی مێژویی خۆیان تێبگەن و بزانن سەرەنجام ئەوانیش وەک کۆی
مرۆڤەکانی سەر زەوی دەڕۆن و ناگەڕێنەوە..
308 جار خوێندراوەتەوە