د. هەڤین کەمال شا، پسپۆڕی بەنج و ئازارشکاندن، بابەتێکی تەندروستی بڵاوکردوەتەوە و تێیدا ئاماژەی بەوەکردوە، چۆن تیشکی خۆر وەک ئازارشکێن کاردەکات.

تەندروستی:KNNC

- وەک سەرچاوەیەک بۆ ڤیتامین (D)کاردەکات؛ چونە بەر خۆر یارمەتی دروستبونی ڤیتامین دی لەپێستدا دەدات، ئەنجامی توێژینەوەیەک لە ساڵی 2008 ئاشکرایکردوە، ئەو کەسانەی ماوەی 30 خولەک دەچنە بەرهەتاو بە جل و بەرگی مەلەوە، بەڕێژەیەکی باش ڤیتامین دی وەردەگرن.

- ڕێژەی ھۆرمۆنی (سیرۆتۆنین) لە لەشدا زیاد دەکات؛ بە هۆڕمۆنی دڵخۆشی ناسراوە، مرۆڤ هێور دەکاتەوە و تەرکیز زیاد دەکات، نەمانی سترێس و فشاری دەرونی یارمەتی کەمکردنەوەی ئازار دەدات، بەرزبوونەوەی ڕێژەی سیرۆتۆنین لە لەشدا ڕێگری دەکات لە سیگناڵەکانی ئازار کە ناھێڵێت بگاتە مێشک و بەم میکانیزمە ئازاری جەستە کەمدەبێتەوە.

- ھەندێک توێژینەوە دەریدەخەن کە ئەو گەرمییەی تیشکی خۆر دەیبەخشێت، دەتوانرێت وەک چارەسەر بۆ ھەندێک لەنەخۆشییەکانی جومگەو ئیسک بەکاربێت وەکو؛ ڕۆماتیزم، ھەوکردنی غودەی دەرەقی،  ھەوکردنی ڕیخۆڵەکان.

-باشترکردنی خەوتن: چونە بەر تیشکی خۆر کاریگەری ھەیە لەسەر دروستبوونی میلاتۆنین لە مێشکدا، میلاتۆنین ئەو ھۆڕمۆنەیە کە مێشک ئاگاداردەکاتەوە لە کاتی خەوتن.

- بینینی خۆر ڕۆژانە لە کاتێکی دیاریکراودا یارمەتی ڕێکخستنی کاتژمێری بایۆلۆجی لەش دەدات، کە بەخەبەر بون و خەو ڕێکدەخات، تاریکی و ڕووناکی کاریگەرییەکی زۆری ھەیە لەسەر دەردانی ھۆڕمۆنەکان و ڕێنیشاندەرمانن بۆ کردنی چالاکیە جۆراوجۆرەکان، کاتژمێری بایۆلۆژی جەستە لەگەڵ ھاتنی تاریکی پێماندەڵێت کاتی خەوە و لەگەڵ ھاتنی ڕوناکی بەخەبەرمان دەهێنیت.

تێکچونی کاتژمێری بایۆلۆژییەی ناو جەستەی مرۆڤ، دەبێتەهۆی تێکچونی خەو و چالاکییەکانی ڕۆژانەی مرۆڤ، بەبینینی خۆر بەیانیان، ماددەی میلاتۆنین کەمتر دروست دەبێت لە لەشدا و مرۆڤ چالاکتر دەبێت لە ڕۆژدا، لەبەرامبەردا توێژینەوەکان سەلماندویانە کە خۆری بەیانیان واتلێدەکات کە شەوان  باشتر خەوت لێبکەوێت وە میلاتۆنین بەڕێژەیەکی زیاتر بڕێژرێت کە یارمەتی زوو خەوتن دەدات .